آموزش ساخت سرامیک یکی از قدیمی ترین صنایع ایران است که مردم در آن ابزاری برای زندگی روزمره خود می ساختند. این هنر شاخه ای از سفالگری است که در طول سالیان متمادی تغییر کرده است. شما اکثریت این شاخه را با نام سرامیک می شناسید، در این دوره می خواهیم شما را با جزئیات این شاخه آشنا کنیم.
سرامیک چیست
کلمه سرامیک از کلمه یونانی “kramos” گرفته شده است که به معنای سرامیک یا گل پخته شده است. طبقات شامل: کفپوش کائولن و سفالی). صنعت سرامیک تنها به ساخت اقلام روزمره، ظروف و سرامیک های ساده گذشته محدود نمی شود و در تمام جنبه های تمدن و تکنولوژی مدرن کاربرد شگفت انگیزی دارد. روش‌های ساخت و فرآوری همه محصولات سرامیکی تقریباً یکسان هستند و بسته به کاربرد، تفاوت‌های جزئی در روش ساخت وجود دارد.
پودر سرامیک چیست
انواع مختلفی از سرامیک ها موجود می باشند، اکسید زیرکونیوم، اکسید سیلیسیم ، اکسید آلومینیوم و ترکیبات آن ها از رایج ترین سرامیک هایی است که در بازار موجود می باشند؛ همانطور که همه می دانیم ، پودرهای نانو کاربردهای بسیار بالایی دارند، به عنوان مثال ، از ترکیب های سرامیکی اکسید زیرکونیوم به منظور استفاده در درجه با حرارت بالا به کار می رود، به علاوه به غیر از کاربردهای دمای بالا ، از این پودرهای سرامیکی در پوشش ها نیز استفاده می شود.
به عنوان مثال ، اگر شما از پوشش های نانو اکسید آلومینیوم استفاده کنید، مقاومت را در برابر سایش، افزایش می دهند؛ با این حال هزینه تولید پودر سرامیک نانو بسیار بالا می باشد؛ به همین دلیل افراد متخصص در این حوزه به دنبال روش هایی برای تولید پودر سرامیک نانو به صورتی ارزان تر می باشند.
گل سرامیک چیست
گلهای سرامیکی خالص آلومینیوم بیشتری دارند و آهن کمتری دارند. در واقع خاک رس سرامیکی موادی مشابه پوسته جامد زمین دارد با این تفاوت که ذرات آن بسیار ریز هستند. خود گل های سرامیکی نیز از نظر ترکیب شیمیایی متفاوت هستند. از آنجایی که لجن از اکسید آلومینیوم، دی اکسید سیلیکون و آب تشکیل شده است، می توان گفت وجود مواد دیگری عامل آلودگی آن است.
ساخت سرامیک در خانه
قبل آموزش و ساخت سرامیک بهتر است با مواد مورد نیاز آن آشنا بشویم.
مواد اولیه ساخت سرامیک
• کاشی ها، آجرها، ظروف گلی، سفالگری و ظروف چینی نمونه های رایج سرامیک می باشند؛ این مواد را بیشتر در ساختمان، صنعت و هنر استفاده می کنند و بیشتر هم در همان حوزه معروف هستند.
• شیشه
• کاربید سیلیکون و کاربید تنگستن
• اکسید اورانیوم
• انواع سرامیک
• زیرکونیا
• زینک اکسید
• استرونتیوم بیسموت
• استاتیت(سیلیکات منیزیم)
مراحل ساخت سرامیک
مرحله اول » آماده کردن مواد اولیه مورد نیاز برای ساخت کاشی و سرامیک
مرحله دوم » آماده سازی پودر
مرحله سوم » شکل دهی یا پرس کردن پودر
مرحله چهارم » خشک کردن سرامیک و کاشی
مرحله ششم » پخت سرامیک و کاشی مورد استفاده
مرحله هفتم » پولیش کاری
خط تولید سرامیک
عملکرد خط تولید سرامیک
ابتدا مواد اولیه تولید سرامیک به صورت آماده خریداری و در سیلو مخصوص نگهداری می شود. مواد اولیه به نسبت معین وزن شده و وارد مخلوط کن می شوند. سپس آب تا علامت روی سیلو به مواد اولیه اضافه می شود. مواد اولیه توسط میکسر برای مدت معینی (بسته به مواد و سختی مواد اولیه مصرفی) مخلوط شده و به آسیاب منتقل می شود. آخرین پمپ خط تولید سرامیک، دوغاب ساخته شده از مومیایی را به قسمت الک و ویبره پمپ می کند. به این ترتیب ناخالصی ها در بالای الک باقی می مانند و سوسپانسیون یکنواخت بدون ذرات درشت به کف الک می رسد. مخلوط همگن حاصل وارد میکسر شده و با سرعت کم و پیوسته از رسوب این مواد جلوگیری می شود.
دستگاه های مورد استفاده
تجهیزات و قطعات مورد استفاده در خط تولید سرامیک صنعتی شامل موارد زیر است:
⊕ پمپ
⊕ نوار نقاله
⊕ کوره پخت
⊕ ویبراتور و الک
⊕ دستگاه بسته بندی
⊕ آسیاب گلوله ای (بالمیل)
ویژگی سرامیک
خواص برجسته سرامیک ها عبارتند از: سختی بالا، مقاومت در برابر سایش، شوک حرارتی، نسوز، عایق الکتریکی و حرارتی، شفافیت ذاتی، پایداری شیمیایی و مقاومت در برابر اکسیداسیون، البته استثناهایی وجود خواهد داشت؛ برخی از سرامیک ها کاملاً عایق الکتریکی و حرارتی هستند، برخی دیگر حتی ابررسانا هستند.
خواص سرامیکی با ترکیب آنها و ساختار آنها توسط فرآیند ساخت تعیین می شود، به دلیل نقطه ذوب بالای سرامیک ها، تعداد محدودی از آنها به روش ذوب و ریخته گری ساخته می شوند. به همین دلیل است که سرامیک های صنعتی مدرن، به عنوان مثال آنهایی که دارای اکسید آلومینیوم هستند، عمدتاً با استفاده از متالورژی پودر تولید می شوند. قطعات سرامیکی با پرس، اکستروژن یا ریخته گری کشویی ساخته می شوند. نقطه ذوب بالای سرامیک ها به دلیل پیوند بسیار قوی و جهت دار پیوند کووالانسی بین اتم ها است. این نوع پیوند با ساختار کریستالی پیچیده، سرامیک را شکننده اما قوی می کند.
خواص کلی سرامیک که تا حدی انتظارات ما را از چنین ترکیبی برآورده می کند، در زیر خلاصه می شود:
۱- شکنندگی
۲- رسانایی حرارتی ضعیف
۳- استحکام فشاری
۴- حساسیت شیمیایی
۵- شفافیت
۶- رسانایی الکتریکی ضعیف
مزایای سرامیک
_ سرامیک مقاومت بالایی دارد.
_ سرامیک به دلیل لعاب آن در برابر رطوبت مقاوم است. آنها بهترین پوشش برای اتاق های مرطوب مانند حمام و آشپزخانه هستند.
_ به لطف تنوع رنگ ها، الگوها و بافت ها در طرح های بی شماری قابل استفاده است.
_ این آپارتمان به راحتی تمیز می شود.
_ این طبقه در برابر یخ زدگی مقاوم است.
_ مقاوم در برابر حرارت.
_ همچنین در برابر تغییرات ناگهانی دما مقاوم است و در نتیجه در برابر ترک خوردگی نیز مقاوم است.
_ سرامیک های کف معمولا در هر رنج قیمتی موجود است.
_ نظافت و نگهداری پارکت سرامیکی طرح دار راحت تر از پارکت چوبی است.
