منبت کاری
منبت کاری زیر شاخه ای از صنایع دستی می باشد که در آن نقش ها به صورت برجسته روی سطح کار ایجاد می شوند. منبت کاری روی چوب و الوار یکی از زیر شاخه های این هنر و اشباه ترین آن است. البته در برخی هنرهای دیگر چوبی مانند خراطی، ابزارکاری و معرق نیز از فرآیند های مشابهی کمک گرفته می شود که نمی توان از آن ها به عنوان منبت یاد کرد.
تفاوت معرق و منبت را می توان اینگونه بیان نمود که در صنعت معرق قطعات چوب به صورت برش خورده در کنار هم قرار می گیرند تا طرح اصلی را شکل دهند؛ در حالی که منبت کاری به انگلیسی (woodcarving) همان کنده کاری روی چوب است به گونه ای که طرح روی چوب نقش بندد. از آن روی که طرح های اولیه منبت سنتی بیشتر گل ها و گیاهان بودند، نام منبت با ریشه نبات به معنی گل و گیاه برای این هنر برگزیده شد.
چوب مناسب در منبت کاری
از چوب های گوناگونی در منبت کاری می توان استفاده نمود که مهمترین انها شامل:
1. چوب گردو
2.چوب گلابی
3.چوب چنارف نارون
4.چوب راش
5.چوب تبریزی
و ….
این چوب ها هر کدام رنگ منحصر به فردی دارند که در آفرینش های هنری کمک قابل توجهی به زیبایی نهایی اثر می کنند.
سبک های منبت کاری
هنر منبت کاری به سه روش تقسیم می شود:
1. حکاکی
2. برجسته نمایی
3.پیکر تراشی
ابزار مورد استفاده در منبت کاری
از ابزار مورد نیاز منبت کاری می توان: مغار ، گیره، میز منبت، گیره نجاری، سوهان آهنی، سوهان کاغذی و پارچه ای و آبی، لوازم تحریر، کاغذ روغنی یا پوستی یا کالک، چکش پلاستیکی یا چوبی ، تیز کن برقی ، انواع چوب ، چسب چوب ، قلم موئی ، میخکوب ، کمد وسایل ، اره ، لیسه ، دریل ، متر ، سنگ نفت، لاستیک، زیر کاری ، نفت و … را نام برد. در این میان مغار مهمترین وسیله در منبت کاری می باشد که ابزاری برای کندن و تراش دادن است. به طور کلی ۴ نوع مغار در منبت کاری استفاده میشود که عبارتند از : مغار تخت ، مغار نیم باز ، مغار گلویی یا گیلویی ، مغار شفره.
تاریخچه هنر منبت کاری
از دیرباز تا کنون افراد بسیار زیادی از چوب و نقش بندی روی ان استفاده می کردند ولی نمی توان تاریخ دقیقی بدست اورد و همه ی موارد به صورت تقریبی می باشد. از طرفی چوب پایداری زیادی ندارد و در اثر گرما و سرما دیگر عوامل طبیعی دستخوش تغییر شده و از بین می رود ، بنابراین نمی توان به اثار قدیمی از چوب دست پیدا کرد
قدیمی ترین اثار کشف شده یک تکه چوب می باشد که در مصر کشف شده است .
