احتمالا شما هم مثل من مشتاق هستید تا انوع صنایع دستی چوبی را بشناسید و اطلاعات خود را دربارۀ این هنر ظریف و زیبا بالا ببرید، پس تا آخر همراه ما باشید، صنایع دستی چوبی در واقع، نشان دهندۀ ذوق و استعداد آفریننده هست که هنر خود را با شکل ها و طرح های خارق العاده که بر روی چوب حک می کند، به ما نشان می دهد.
در ایران هم به علت فراوانی چوب، تمامی صنایع دستی چوبی از جمله: زیورآلات چوبی، ظروف آشپزخانه و… مورد استقبال مردم قرار گرفته است و افراد متخصص در ساخت این وسایل، امروزه به فروش خوبی چه به صورت آنلاین و چه به صورت حضوری رسیده اند.
روش های تولیدی انواع صنایع دستی چوبی
چوب هایی را که شما می بینید، هنرمندان به روش های مختلفی مانند: تراش، برش، بست و ترکیبی، تزئین می کنند، اما به تناسب استفاده از روش هایی که ذکر شد، هنر درودگری که همان تزئین چوب برای ساخت اجسام مسطح، حجمی و یا کابردی است، به انواع متنوعی تقسیم می شود که شامل: خراطی، منبت کاری، مشبک کاری، معرق کاری و در نهایت گره چینی است، ما هم در ادامه قصد داریم تا به بررسی شاخه های صنایع دستی چوبی بپردازیم و همچنین می خواهیم شما را با هرکدام از آن‌ها آشنا کنیم.
روش تراش
یکی از شاخه های صنایع دستی چوبی، پیکر تراشی چوب ها است که در آن احجامی به شکل آناتومی بدن انسان و حیوانات ساخته می شود، پیکرتراشی یا همان تراشیدن چوب ها باز خودش به دو زیر مجموعه به نام منبت کاری و خراطی تقسیم می شود که چند ثانیۀ دیگر با آن ها آشنا می شوید.
1) منبت کاری
منبت کاری در اصل تراش و برداشتن سطحی از چوب می باشد که در جهت ایجاد طرح و نقش برجسته و همچنین ساخت اشیا مختلف انجام می شود، در ایران منبت کاری چند حالت مختلف دارد که یکی از معروف ترین آن‌ها “حکاکی” است و در این حالت فقط سطح چوب را می تراشند و برجستگی به وجود نمی آورند، که به نقل از هنرمندان این حرفه، حکاکی بدون برجستگی است و بیشتر با خطوط و نقش های صاف، زیبایی خود را نشان می دهد.
2) خراطی
خراطی به معنای تراشیدن دورانی چوب می باشد که به وسیلۀ چرخ خراطی انجام می شود و این هنر معمولا برای ساخت اجسام و اشیایی با حجم متقارن و دورانی حالت، به کار می رود، همچنین این روش برای شکل دهی و زیباسازی سطح بیرونی اشیایی مثل: پایۀ میز و صندلی، ظروف، عصا و میل های زورخانه، استفاده می شود.
روش برش
1) گره چینی
و اما گره چینی! گره چینی همان برش قطعات متنوع چوبی است و برای تولید اشیا هنری گوناگون با طرح های سنتی درگیر می شود، امروزه از هنر گره چینی برای ساخت اجسام به کار رفته در معماری، اثاثیه و… استفاده می شود.
2) مشبک
وقتی شما قسمت هایی از قطعه چوبی را به وسیلۀ ابزارها و ایجاد روزنه برش می دهید، به این هنر مشبک کاری یا شبکه بُری می گویند. در مشبک کاری چوب از نقش و نگارهای سنتی هندسی، حیوانی و یا گیاهان برای تزئین اشیا ایده گرفته می شود، از مشبک کاری همچنین در ساحت نورگیرها، بخش هایی از صندلی، میز و… استفاده می شود.
روش برش و بست
1) خاتم کاری
وقتی یک نفر توانایی و هنر آراستن سطح اشیا با مثلث های کوچک را دارد، به این فعالیت خاتم کاری می گویند که به صورت اشکال بسیار منظم هندسی بوده و نقش های آن با کنار هم قرار دادن مثلث هایی کوچک، نمایان می شود، هنرمندان خاتم، آن را نقش های هندسی منظم معرفی می کنند و همچنین می گویند: خاتم کاری هنری است که به دلیل استفاده از مثلث های متساوری الاضلاع در آن، زیبایی وصف نشدنی دارد.
2) معرق کاری
نام معرق کاری را زیاد شنیده اید؟ این هنر اصیل هم، جزو دسته های معروف صنایع دستی چوبی است و نام آن زیاد به گوشمان خورده است، معرق کاری در واقع بریدن و کنار هم چسباندن یک سری قطعات مسطح چوبی است که برای پوشش های تزیینی تخت، قاب و کلیۀ صنایع دستی چوبی دکوری به کار می رود.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم تا به انواع صنایع دستی چوبی ساده و پیچیده بپردازیم تا شما عزیزان را با فرهنگ و هنر ایرانی بیشتر آشنا کنیم و چه خوب هست که با انتشار این محتواها جوانان سرزمینمان را که این روزها کمتر دربارۀ فرهنگ و صنایع دستی ایرانی اطلاعات دارند، آشنا کنیم و اقدامی انجام دهیم تا علاوه بر کشورهای خارجی، مردم ایران را هم به خریدار صنایع دستی چوبی و سنتی تبدیل کنیم.
