اموزش قلمزنی برجسته کاری نوعی سبک و روش قلم زنی در این هنر است که از دیرباز تا به امروزه یکی از زیبا ترین و سخت ترین هنری های دستی بوده است؛ زادگاه این هنر شهر اصفهان است و اگر شما به میدان امام این شهر مراجعه کنید خواهید دید که نه تنها مغازه ها بلکه می توانید کارگاه هایی که در این شغل فعالیت دارند را مشاهده کنید.
همانطور که گفتم این هنر دستی سخت است و تجربه بالایی را برای انجامش نیازمندیم پس چگونه قرار است شخصی که هیچ تجربه ای ندارد بتواند یک اثر هنری زیبا را خلق کند؛ برای پاسخ به این سوال با ما همراه باشید.
حکاکی روی ورق مس
همان طور که گفتیم قلم زنی برجسته مهارت بالایی را برای انجامش می طلبد اما می توان از روش های دیگری هم استفاده کرد تا کار روی مس ساده شود.
حتما از خود می پرسید چه روشی است که اینقدر ساده می توان طرح روی مس زیبا را انجام داد، پس مراحل زیر را دنبال کنید.
1. انتخاب اندازه طرح
برای شروع کار ابتدا باید شما مشخص کنید که می خواهید کار در چه ابعادی انجام شود و بسته به اندازه ای که مشخص کرده اید ورق مسی خود را برش بزنید.
دقت کنید هنگام انجام این کار حتما از دستکش ایمنی متناسب با کار خود را استفاده کنید و مراقب لبه های تیز قطعه بریده شده باشید.
2. کشیدن طرح ( الگوی طرح مس )
شما برای کشیدن طرح خود می توانید از دو راه اقدام کنید؛ اولین راه کشیدن طرح مورد نظر در سیستم و پرینت آن برای انتقال بر روی فلز است و دیگر کشیدن آن به صورت دستی روی کاغذ می باشد.
البته باید دقت کنید که طرحتان از هر لحاظ دقیق و کامل باشد و اگر توانایی کافی را برای کشیدن طرح به صورت دستی را ندارید بهتر است برای این کار از سیستم استفاده کنید؛ برای مثال شما می توانید از طرح گل برای برجسته کاری روی مس استفاده کنید.
بعلاوه شما می توانید از انواع بافت روی مس اطلاع کسب کنید و بعد نوع طرح خود را انتخاب و پیاده سازی کنید.
3. انتقال طرح
بعد از آماده شدن طرح نوبت به انتقال آن روی ورقه مس شده است، طرح را روی صفحه با چسب، فیکس کنید تا هنگام کار طرح جابجا نشود، حال یک خودکار را بردارید و شروع به کشیدن روی طرح کنید و این کار را با کمی فشار انجام دهید به گونه ای که طرح مورد نظر شما در پشت ورقه مسی به صورت برجسته در بیاید.
4. برجسته کاری
• برجسته کاری خطوط طرح
• برجسته کاری سطوح طرح
قبل از شروع به کار اصلی، ابتدا روی قسمت های باقی مانده ورقه مس، به صورت آزمایشی چند طرح ساده ایجاد کنید تا مقدار فشار ابزار را بر روی ورق مسی تجربه کنید، بعد از انتقال طرح مورد نظر بر روی پلاک مسی ، ورقه را به پشت بتابانید و خودکار را با کم ترین فاصله از خطوط در قسمت داخلی طرح از کنار خط ها بگذارید، کمی با دستتان فشار دهید و دور تا دور خط ها را گود کنید؛ حال ورق را به پشت برگردانید و طرح هایی که در کارتان دایره ای شکل و گلبرگ مانند هستند را با قلم نیم بر یا اگر به این قلم دسترسی ندارید می توانید با چوب بستنی بعلاوه کمی فشار دست، آن ها را گود کنید .
زمانی که ورق را برعکس کنید مشاهده خواهید کرد که طرح برجسته شده است، در ادامه برای اینکه برجستگی طرح بهتر مشاهده شود زمینه طرح را با قلم نیم با آرامش و به آهستگی گود کنید.
به منظور این که برجستگی خط ها بهتر دیده شوند با قلم نیم بر و در صورت در دسترس نبودن این قلم می توانید با چوب بستنی سطح های زمینه طرح را که با هاشور باید آن ها را مشخص کنید، به صورت یکنواخت و با فشار ملایم دست گود کنید؛ مشاهده خواهید کرد درخشندگی خط ها چند برابر می شود.
4. بافت
شما می توانید در صورت تمایل با فشار قلم یا همان خودکار ، یک سطح ناهموار را بر کل سطح ورق مسی ایجاد کنید؛ به این سطح ناهموار در اصل، تفاوت بین سطح نرم و زبر بافت گفته می شود.
5. پتینه ورق مسی
پتینه در واقع پوششی از رنگ است که با قیر و حرارت دادن بر سطح ورق مس ایجاد می شود؛ ابتدا دستکش متناسب با کار را به دست کنید و بعد از آن اجاق گاز را روشن کنید و آن را با شعله متوسط تنظیم کنید، سپس با استفاده از انبر دست ورقه مس را روی حرارت اجاق گاز به صورت دورانی حرکت دهید تا رنگ روی آن به شکل دوده ای دربیاید.
بعد از اتمام کار فورا ورق را در ظرفی حاوی آب سرد قرار بدهید تا دوده های اضافی آن از بین برود، مشاهده خواهید کرد رنگ مس تغییر کرده و شکلی قدیمی و زیر خاکی به خود گرفته است.
سطح پلاک را با دستمال خشک کنید و به وسیله قلم موی تخت و قیر شل شده با تینر یا نفت ، کل سطح مس را به غیر آغشته کنید. سپس صبر کنید تا تینر محلول در قیر از سطح کار تبخیر و قیر بر سطح کار ، خشک شود.
6. پاک سازی
در این قسمت ، با استفاده از سیم ظرفشویی سطح ورق را ساب بزنید و قیری را که از قبل روی کار مانده از سطح برجسته کار به وسیله دستمال تمیز کنید، مشاهده خواهید کرد بخش های برجسته روشن می شود و قسمت هایی که گود هستند تیره باقی می مانند و به این صورت طرح برجسته شده جلوه ای بسیار بهتر و زیباتر به خود می گیرد؛ دقت داشته باشید که در این مرحله امکان دارد بخش هایی از طرح برجسته شده یا گود شود ، قبل از این که وارد مرحله آخر بشوید ورق را به پشت بتابانید و با ابزار وسیله های چوبی یا نیم بر فولادی آن ها را ترسیم نمائید.
7. تبدیل کار به دیوار کوب
وقتی کارتان تمام شد، این گزینه را دارید که فویل مسی را به یک محصول کاربردی خوب مانند یک چراغ دیواری تبدیل کنید. پشت کار را با برش چرم مصنوعی به اندازه ورق بپوشانید; قبل از اینکه چرم کاملاً به پشت ورق مسی بچسبد، حلقه ای ایجاد کنید تا محصول را به دیوار بین چرم و ورق آویزان کنید و آن را بین بالای ورق قرار دهید.
