آموزش گلیم بافی ساده یکی از زیبا ترین و قدیمی ترین هنر های تاریخ ایران و بشریت می باشد؛ تا چندی پیش این هنر فقط در خانه ها و چادر های عشایر عزیز کشورمان یافت می شد اما امروزه مردم به دلیل زیبایی و شکل تزئینی که دارد؛ به آن علاقه زیادی پیدا کردند و از این اثر هنری زیبا در خانه هایشان استفاده می کنند.
قدمت این هنر در ایران به حدود 1500 تا 2000 سال پیش بر می گردد چرا که این هنر زیر شاخه صنعت نساجی و فرش بافی است یعنی دقیقا همان چیزی که کل بشر به عنوان احتیاجات اولیه خود مجبور تهیه یا تولید آن بودند.
آموزش گلیم بافی با کاموا
این نوع از گلیم بافی یکی از ساده ترین روش ها و مدل های بافت گلیم است؛ زیرا اگر شما نقشه یا طرح هم نداشته باشید می توانید با یک نوع بافت ساده و استفاده از کاموا با رنگ های مختلف یک گلیم بسیار زیبا درست کنید، البته ناگفته نماند که این موضوع بستگی به خلاقیت شما هم دارد.
ابزار وسایل مورد نیاز
• مقوا ( دار گلیم )
• سوزن درشت
• کاموا ( رنگ های مختلف )
• خط کش
• کاتر یا قیچی
• چنگال
1. مرحله اول
مقوا را بسته به اندازه ای که می خواهیم گلیممان باشد برش می زنیم و سپس آن را باید به صورت یک دار قالی در بیاورم؛ برای این کار بالا و پایین مقوا را با خط کش به فاصله نیم سانت علامت گذاری می کنیم و بعد محل های علامت گذاری شده را با قیچی یا کاتر به همان اندازه نیم سانت ارتفاع می بریم.
2. مرحله دوم
حال یک رنگ از کاموا هارا که دوست دارید بعنوان پس زمینه باشد را بردارید و از بالا به پایین کاموا را از شیار هایی که در قسمت قبلی ایجاد کردید به صورت عمودی عبور دهید.
3. مرحله سوم
یک رنگ دیگر کاموا را که با پس زمینه متفاوت است را بردارید و آن را سوزن کنید، سپس به صورت افقی سوزن را یکی در میان به صورت یکی رو و یکی زیر از کاموا ی پس زمینه عبور دهید؛ این کار را چند دور رفت و برگشت انجام دهید تا اندازه آن به 2 تا 5 سانت برسد.
بعلاوه بعد از 3 تا 4 رفت و برگشت چنگال را به آرامی روی بافت ها فشار دهید و آنها را به یکدیگر فیکس کنید که فاصله ای بینشان نباشد.
4. مرحله چهارم
مرحله قبلی را با چند رنگ مختلف انجام دهید تا اندازه مورد نظر شما بافته شود، حال نخ های باقی مانده از بافت را با سوزن از آخرین ستون همان رنگ عبور دهید و به پشت گلیم هدایتش کنید.
5. مرحله آخر
حال به آرامی باید کاموا ها را از دار جدا کنیم، دقت کنید در این مرحله نباید عجله کرد چون امکان دارد تمام زحمات شما به هدر برود؛ بعد از جدا کردن کاموا ها باید نخ های اضافی را گره بزنید و اضافه آن را بچینید، حال گلیم شما آماده است و می توانید از آن استفاده کنید.
این هنر می تواند به صورت های مختلف بسته به توانایی هر فرد پیاده سازی شود؛ اصل گلیم بافی با ابزار های متفاوت و روش بافت دیگری به غیر از آنچه که در بالا توضیح داده شد است.
در اصل ما برای این کار باید نقشه خوانی گلیم را یاد بگیریم تا بتوانیم از روی نقشه بافت گلیم را انجام بدهیم، در حال حاضر بسته هایی وجود دارد با موضوع آموزش گلیم بافی ساده برای کودکان که می توانید آن را تهیه کنید.
در این بسته تمام ابزار و وسیله های مورد نیاز کودک شما فراهم است و از همان ابتدا آموزش نقشه گلیم بافی و بافت را در ابعاد کوچک به او آموزش می دهد و بدین صورت کودک شما هم سرگرم می شود و هم از خلاقیت خود برای انجام این کار استفاده می کند.
اموزش بافت گلیم فرش برجسته
در رابطه با این آموزش باید بدانید که نیازمند تجربه و مهارت بالا می باشد؛ یعنی شما باید چندین بار گلیم های مختلف را در ابعاد متفاوت بافته باشید تا همه پیچ و خم آن را از بر باشید و بعد شروع به بافت برجسته کنید.
البته نباید با خود فکر کنید که این نوع بافت یک مورد خیلی خاص و عجیب است و فقط تعداد محدودی از افراد می توانند آن را انجام دهند؛ به هیچ وجه اینگونه نیست؛ همان طور که گفتم هر کس که چندین بار گلیم بافته باشد می تواند این کار را انجام دهد.
در اصل بافت برجسته وابسته به نوع خاصی از پایه اندازی و گره زدن هنگام بافت است پس شما اگر هیچ درکی از گلیم و مراحل انجام آن نداشته باشید مطمئنا نمی توانید یک کار خوب و بی عیب را به اتمام برسانید.
گلیم بافی با دار تزیینی به شکل حیوانات
از این نوع بافت و طرح بیشتر برای کودکان استفاده می شود، در اصل هیچ تفاوتی در مراحل اصلی آن وجود ندارد اما مهم این است که شما نقشه خوان خوبی باشید تا بتوانید طرح مورد نظر را به درستی و به بهترین شکل ممکن در بیاورید.
روش های متفاوت برای بافت انواع گلیم
برای بافت گلیم سه روش وجود دارد که شما بسته به انتخاب نوع و شکل طرح خود از این موارد باید استفاده کنید: گلیم برجسته، گلیم ساده بافت، گلیم ورنی.
♦ گلیم ساده بافت
در این نوع بافت نخ ها از زیر و روی چله ( تار ها ) عبور می کنند؛ به منظور انجام گلیم ساده بافت طرح هندسی روی گلیم پیاده سازی می شود که در همان لحظه به ذهن بافنده می رسد، در اصل بافنده از هیچ گونه نقشه یا طرح آماده‌ای استفاده نمی‌کند؛ بعلاوه گلیم ساده بافت دارای یک رو می باشد.
♦ گلیم ورنی
در این بافت هم از خلاقیت بافنده یا همان طرح ذهنی و هندسی استفاده می شود و بافت ورنی پرز ندارد و یک رو می‌باشد؛ تفاوت اصلی بافت ساده با بافت ورنی این است زمانی که می خواهیم برای بافت ورنی طرح و نقش ایجاد کنیم این کار را از طریق پودگذاری اضافی انجام می‌دهیم، در صورتی که در گلیم ساده بافت این موارد از طریق پود به وجود می‌آید.
♦ گلیم برجسته
زمینه ی این نوع گلیم ساده است اما طرح و نقشه‌ی اصلی گلیم برجسته مانند فرش پرز دار می باشد.
